Laatste bijeenkomst

Omdat de zomer zowat ten einde loopt werd het hoog tijd voor een evaluatie. Hoe staan de bomen er bij? En hebben onze inspanningen geholpen?
Chris Eijkholt organiseerde een afsluitende wandeling op 30 september voor alle vrijwilligers. Hierbij nodigde hij ook Maarten Ariëns van Foreest Groenconsult uit Arnhem (leverancier van de feromoonvallen) en Frank van den Brink, boomtechnisch adviseur van de gemeente.
Onder leiding van deze twee bomen-experts werd het een interessante wandeling.



Het gezelschap luistert, terwijl Maarten uitleg geeft. Volgens hem zijn onze bemoeienissen zeker niet voor niks geweest. De mineermot heeft dit jaar in mindere mate de witte paardenkastanje aangetast, alhoewel dat niet bij alle bomen in dezelfde mate kon worden vastgesteld. Reden is dat verschillende invloeden een rol spelen bij de mate van aantasting. En dan spreken we niet alleen over de mineermot, maar ook over droogte en verschillende agressieve schimmelsoorten. Ook de standplaats en de conditie van de paardenkastanje zijn bepalend.



Over deze boom zegt Maarten: "Kijk eens hoe groen het blad nog is." Wisten jullie dat het feromoon werkzaam is over een afstand van 500 meter? Dus dat meer bomen profijt kunnen hebben gehad van de vallen? Klik op de foto's voor een vergroting.



Hier het blad van wat dichterbij. Je ziet dat het aangetast is, maar ook nog voldoende groen.



Bij dit blad speelt de droogte van afgelopen zomer een rol. De randen zijn bruin, en het groen trekt zich terug naar het midden.



Het blijft een interessant gegeven dat de motten zich alleen nestelen in de witbloeiende paardenkastanjes. Dus niet in deze roodbloeiende variant. Je ziet dat de motten wel pogingen hebben gedaan, maar ze overleven dat niet.



Op de Prinsesselaan stuiten we nog op een grappige curiositeit: een aangetaste ent van de witbloeiende paardenkastanje op de stam van zijn roodbloeiende broer. Bizar!

Tussenstand eind augustus

Even een tussenstand op 31 augustus. Tussen het verzorgen door houd ik de conditie van de kastanjes nauwlettend in de gaten. Ziehier het gebladerte in het park van een kastanje die onder mijn goede zorgen valt.



En deze boom is van de achterburen. Ik maakte de foto op dezelfde dag. Niemand bekommert zich met mottenvallen om dit exemplaar. Dit is toch echt andere koek!

Close up van de motten

Het lijkt wel of het er steeds meer worden. Hier zie je de motten bovenop de feromoonstof zitten tijdens het verversen van de vallen vorige week. Klik op de foto voor een vergroting.
Onooglijke beestjes ondermijnen reusachtige kastanjebomen. Onvoorstelbaar eigenlijk.

Niet alleen motten

Ziehier de inhoud van een volle val. Naast de reguliere bezoekers zijn ook wespen gelokt door het feromoon. Of door nieuwsgierigheid, wie zal het zeggen? Wat je ook ziet zijn jong gestorven mineermotten, wat erop duidt dat het feromoon nog steeds zijn werk doet.



Hier zie je dat de motten direct belangstelling hebben voor de nieuwe val. Ik vind dat onze bomen er mooi bijstaan. Maar of dat nu echt aan de vallen ligt vraag ik me af. Een passerende vrouw die heel geïnteresseerd is in wat we aan het doen zijn vertelt dat haar dochter twee paardenkastanjes in de tuin heeft. Afgelopen najaar heeft zij elke dag direct het afgevallen blad opgeruimd. Deze bomen staan er nu ongeschonden bij.

Vallen verversen

Het verversen van de vallen is weer begonnen. Marijke Garvelink stuurde deze foto. Zij schrijft: "Donderdag 16 juli de vallen geleegd. Inderdaad zaten we op 1 juli tussen twee generaties in. Nu, twee weken later zaten alle vijf de vallen behoorlijk vol zoals te zien is. En dat niet alleen met mineermotten. Ook veel vliegen op de zwarte brei onderin. In de val vlogen ook veel nog levende motten rond zodat het een hele kunst was de pot te legen zonder dat alle gevangen motjes weer wegvlogen. Tijdens het legen en schoonmaken werd ik haast belaagd door de rondvliegende motjes ze zwermden echt om me heen en dat dus laag bij de grond, want ik zat op mijn hurken."
En zij besluit haar mail: "Ben benieuwd wat jullie ervaringen zijn dit keer."

Inspectieronde 1 juli 2009

We hebben opnieuw een ronde gemaakt door het park en het viel ons op dat er grote verschillen zijn qua infectie; van praktisch nihil tot zeer zware aantasting. Op de foto is dat goed te zien. Het viel ons op dat de vallen nog maar nauwelijks gevuld waren en dat een groot aantal van de paardenkastanjes praktisch geen vruchten (bolsters) dragen.

Daarbij constateerden wij dat bij sommige kastanjes de bladeren vanaf de uiteinden bruin beginnen te worden....! (zie foto - klik op foto voor een vergroting). Vraag: wat is deze aandoening?

De stand op 21 juni

Zoals op de beide foto's hierboven is te zien, doen de larven van de mineermot zich rijkelijk tegoed aan de kastanjebladeren bij de Heilig Hartkerk.

Bovendien valt mij, al vanaf de maand mei, op dat er onder de diverse kastanjes zoveel afgevallen kleine, onvolgroeide kastanjetjes - zie foto - liggen. Ik ben er niet zeker van dat dit andere jaren niet het geval was, maar het zijn er zóveel en het beeld komt me zó onbekend voor dat ik vrees dat het hier toch om een gevolg van de aantasting van de bomen gaat. Daarom heb ik ook een foto gemaakt van de kastanjevorming ín de bomen.



Let op de omhoogstaande kale steeltjes: goed te zien is dat er maar één, hooguit twee kastanjes per steeltje zitten in plaats van een volledig bevruchte bloemaar zoals mij de bedoeling lijkt. In de boom bij Wuttrich kon ik helemaal geen kastanjes of steeltjes ontdekken. De beide andere bomen die wij onder ons beheer hebben gaven het beeld als op de foto.

De witte groeisels

Ook heb ik Foreest een vraag gesteld over de witte groeisels in de val van Marijke Garvelink (zie bericht van 11 juni). En wat is het handig dat er beeldmateriaal voorhanden is!

Het antwoord van Foreest kwam in twee delen:
1. Ik ga de foto van mevrouw Garvelink bekijken en mogelijk weet ik wat dit is. Het zou een nest van een spin kunnen wezen maar??? Kom ik op terug.
2. Het lijkt op schimmel. Waarschijnlijk heeft mevrouw Garvelink zoveel motten in de val gehad dat deze boven de vangvloeistof zijn uitgekomen. Ook kan door verdamping het vloeistofniveau zijn gedaald. De schimmel is vervolgens op de dode motten gaan groeien en mogelijk op de vangvloeistof. Ik heb dit nog nooit gezien of hiervan gehoord. Ik verneem graag als dit vaker het geval is.

Heeft nog iemand anders dit gehad?

Weinig motten in de val

Vraag aan Foreest Green Consult:
Er zijn nog maar weinig nieuwe motten gevangen, de laatste anderhalve week. Zou dat komen omdat we tussen twee generaties inzitten? (bericht 14 juni).


Antwoord van Maarten Ariëns::
Op dit moment zitten we inderdaad tussen twee generaties motten in. De aantallen zullen nu laag zijn maar dit zal helaas snel veranderen.

Gaan we door met de grote kastanjeboom?

Hallo vrienden,

Zo af en toe mail ik met Maarten Ariëns van Foreest Groen Consult en stel hem de vragen die ons bezighouden. En Maarten mailt altijd snel terug!

We vroegen ons af of we nog wel door moesten gaan met het bestrijden van de boom tegenover restaurant Wilhelminapark, aangezien deze al is aangetast door de zwammen. Dit is te lezen in het verslag van 16 mei van de grote inspectieronde.

Maarten antwoordt:
Als een boom is aangetast door schimmels is het altijd de vraag over welke schimmel dit gaat. Veel zijn onschuldig. Een aantal tasten de boom aan maar dit verloopt traag en enkele soorten tasten de boom zeer snel aan. In alle gevallen is het zo dat als de conditie van de boom goed blijft, de boom het langste weerstand kan bieden aan de schimmel. Als de conditie heel goed is kan een boom de schimmel afsluiten van het levende hout en op deze wijze overleven. Helaas is de paardenkastanje niet zo bedreven in het afgrendelen van wonden en schimmels kunnen de barrière van de paardenkastanje vrij makkelijk doorbreken.

Het nu ophangen van nieuwe vallen zal de tweede generatie verder beperken en daarmee ook de derde generatie motten. Wel is het zo dat als te veel vallen in één boom hangen, de motten niet meer gevangen worden omdat ze niet weten waar na toe te gaan. Hoeveel vallen per boom is altijd een stukje maatwerk. In een grote volwassen kastanje kunnen tot vier vallen opgehangen worden zonder dat de motten niet meer weten waar na toe te gaan. Het is dus zeker nog zinvol en mogelijk.

Waar zijn de motten?

Ruim een week geleden zijn onze vallen ververst. Ik heb dit weekend een kleine inspectieronde gemaakt, maar zie dat er nog maar weinig nieuwe slachtoffers zijn.

In de kastanjeboom naast de onze is een begin van de aantasting al zichtbaar. Klik op de foto voor een vergroting. Overigens heb ik deze vlekjes ook al in een boom met een val gezien. Zou het dan toch niet helpen? Het blijft heel spannend!

Bladeren nog fris

Op 31 mei, de Dag van het Park, hebben we de feromonen ververst in de twee bomen voor de kerk en die voor Wüttrich. Hoog in de boom, zij het in één boom wat lager omdat inderdaad de inmiddels uitgelopen bladeren in de weg hingen. Redelijk gevuld waren de bakken voor de kerk. Wüttrich was minder bevredigend. Daar kunnen in het najaar de bladeren het best worden verwijderd. Is dat dan toch een reden?

In de grote, veelarmige boom voor de kerk, vonden we op het residue van een van de vallen witte 'groeisels' . Duidelijk te zien op de foto. Schimmel? Overigens hangen de bladeren er nog fris bij. Hoelang nog?

Vallen volledig verversd

Ook Jelle en ik hebben de vijf vallen die we onder onze hoede hebben geheel ververst. Nieuwe feromonen en nieuwe vloeistof. Het was hard nodig. Ook wij hadden moeite om de vallen zonder problemen uit de boom te krijgen, omdat er veel bladeren in de weg zaten. We hebben sommige vallen iets minder hoog opgehangen.

Feromoon vervangen

Na zeven weken hebben we de feromonen in de vallen vervangen. Omdat deze trechtervallen op enige hoogte in de bomen hangen is deze klus nog niet zomaar geklaard. Toch is het ons gelukt het er zonder 'kleerscheuren' af te brengen. Ik heb samen met Irena de vallen in de paardenkastanjes bij Louise de Colignylaan ververst en opnieuw geplaatst. De foto van het residu in de val toont aan dat het inmiddels ook noodzakelijk was geworden!

De inspectieronde

Afgelopen donderdag heeft een groep vrijwilligers samen met de bomenman van de gemeente Frank van den Brink een inspectieronde gemaakt langs alle witte paardenkastanjes die we aan het bestrijden zijn. Het was een gezellige en ook heel informatieve avond. Frank van den Brink is een man met heel veel bomenkennis. Wij konden alle vragen die we hadden op hem afvuren en kregen overal antwoord op. En niet alleen over de paardenkastanjes!
De inspectie van de trechtervallen wees uit dat sommige vallen erg vol zaten, en andere weer niet. Bij sommige vallen was het geen overbodige luxe om nog wat extra vloeistof toe te voegen. Verder rees nog een dilemma: moeten we doorgaan met het vangen van de motten bij de grote kastanje die voor het restaurant Wilhelminapark staat? Deze is al door zwammen aangetast, en behoorlijk verzwakt. Misschien is het beter om de vallen in bomen te hangen die nog behoorlijk gezond zijn en nog jaren meegaan. Wie reageert?

Niet allemaal even vol

De ene val is de andere niet. Oftewel; sommige vallen zaten overvol, terwijl weer andere vallen nog geheel transparant waren met maar een kleine hoeveelheid beestjes.
Hoe dit kan?
Een verklaring zou kunnen zijn dat de mate waarin het blad in het najaar is opgeruimd het verschil maakt. Dus bij vrijstaande bomen een transparante val, en een boom temidden van struikgewas: helemaal vol! Dit viel vanavond op tijdens de gezellige rondgang langs alle bomen die we vanavond in het gezelschap van bomenman Frank van den Brink hebben gemaakt.
Maar daarover morgen meer!

Trechtervallen geleegd 9 mei 2009

Doordat al eerder bleek dat de trechtervallen bij deze paardenkastanje bij de rotonde van de Burgemeester Reigerstraat behoorlijk gevuld waren -zie hieronder mijn bericht van 27 april jl.- hebben Paula en ik vandaag 9 mei 2009 beide vallen geleegd. Bijna drie weken hebben de trechtervallen hun werk gedaan; vele mannelijke mineermotten hebben hier hun einde gevonden. Zie de foto's bij dit bericht.

Wij hebben de vallen geleegd in een plastic zak -niet in het riool!- en vervolgens schoon gemaakt met water. Daarna zijn beide vallen opnieuw gevuld met de vloeistof en met de nog werkende feromonen terug gehangen in de paardenkastanje. Met behulp van de lange reikstok ging het afnemen en ophangen redelijk gemakkelijk (!).

We zijn benieuwd hoe snel de vallen opnieuw gevuld zullen zijn... wordt vervolgd..

Nb. klik op de foto's voor een grotere afbeelding op je pc!

Is deze kastanje verzwakt?

Dit weekend zag ik in het park dat een tak van een paardenkastanje is afgebroken. Het was een indrukwekkend gezicht, de tak naast de grote boom in het gras. Zou deze boom verzwakt zijn?

Locaties van de bestrijding

Ervan uitgaande dat geïnteresseerden willen weten waar de paardenkastanjes staan, heb ik op de bomenkaart van de Stichting Wilhelminapark de locaties aangegeven met een zwarte omcirkeling. Omdat niet alleen de bomen in het Wilhelminapark, maar ook die in het Hoogelandse park en bij Oudwijk worden behandeld zijn op twee foto's deze locaties aangegeven.

Ter informatie.

Volle bak

De prachtige voorjaarsperiode is vandaag (maandag 27 april) geëindigd met fikse regenbuien in de afgelopen nacht. Ik heb 8 mm regenwater afgetapt. Omdat we dit weekend druk zijn geweest met andere dingen hebben we zojuist een ronde langs de kastanjes gemaakt en vastgesteld dat de beide trechtervallen in de kastanje tegenover Wilhelminapark 25 totaal 'zwart' was... vol dus, kijk maar .....

Goed nieuws!

Ik heb de firma Foreest Consult de link gestuurd van ons weblog en ir. Maarten Ariëns reageerde dezelfde dag nog op de vraag over het legen van de vallen. Hij schreef:

"Geachte mevrouw Groot,
Eigenlijk raakt de val niet vol. De capaciteit is dusdanig groot dat de val pas bij het verwisselen van de capsules geleegd hoeft te worden. Alleen als tussentijds de vloeistof is verdampt is bijvullen c.q. legen noodzakelijk. De motten verdrinken immers in de vloeistof! U maakt bij de proef gebruik van de speciale vangvloeistof. Hierdoor ontstaan geen vervelende geuren maar meer belangrijk het middel citronella olie en water verdampt slechts langzaam. Tot nu toe heb ik nog geen meldingen terug gekregen dat met het gebruik van de vangvloeistof eerder gewisseld moet worden omdat de val droog staat."

Dat betekent dus dat we voorlopig niets hoeven te doen. Ook Chris Eijkholt is daar blij om. "Waarschijnlijk is het niet nodig voor onze afspraak (half mei) de vallen te legen. Hierdoor kunnen we een goede vergelijking maken van de ‘vangst’ in de doorzichtige containers."

Wanneer is de val vol?

Vandaag heb ik een foto gemaakt van een val die straatgenoot Jelle en ik vorige week dinsdag hebben opgehangen. Er zitten al heel wat beestjes in, maar echt overbevolkt is het nog niet in deze container. Is het echt nodig om de val morgen alweer te legen? Of kunnen we nog enkele dagen wachten?

We zijn begonnen!

Deze week zijn de eerste lokbekers in de boom gehangen, met daarin lokstoffen (feromonen) die de mannelijke mineermot in de val moeten lokken. Tijdens een speciale bijeenkomst op het wijkbureau vorige week is ons uitgelegd hoe we de lokbekers moeten klaarmaken en in de boom hangen. Liefst zo hoog mogelijk en als het kan op het westen. Het klaarmaken van de bekers ging prima, maar het ophangen ervan was nog niet zo gemakkelijk. We hebben een uitschuifbare stok meegekregen, waarmee je zeker zo'n zes meter hoog kunt komen. Dat was best zwaar werk! Maar na wat proberen kregen we er handigheid in en is het gelukt.